Thursday, July 5, 2012

Spasmodic torticollis လည္ပင္းနာေရာဂါတမ်ိဳး


Spasmodic torticollis လည္ပင္းနာေရာဂါတမ်ိဳး




I am suffering from neck problem since 2011 February. That time I was working in (႕႕႕႕႕). The symptom was stiff neck. I went to see the family doctor and took an x-ray. According the x-ray result she said disc slipping and then she referred me to physio-therapy centre. I went there and took the neck traction treatment for 25 times. After that my neck was very painful and I could not get straight my neck and to tilt to the left side. I resigned job and came back to Mandalay. In Mandalay I met with orthopedic surgeon and took MRI.


Then he gave the same traditional traction treatment. After one month I was still very painful. Then I went to see a neurologist who said it was not the bone degeneration, but nerve degeneration. Then I came to know my disease's name is Cervical Torticollis. She said it was difficult to cure and take Botox injection to relieve pain. So I went down to Yangon and took the Botox injection from a neurologist. I took 3 injections from him altogether 400 units. But I didn’t get the improvement. He said in Myanmar there is no EMG device. I had to give up. But I tried to contact with Thai private hospital. I went there and took the Botox injection with EMG guidance. I got a little bit improvement after 3 weeks. I went to Thailand again and took another 210 units of Botox injection. After 17 days the spasm was relieved a little bit but after 25 days it became painful again and could not walk.


အလြန္နာက်င္တဲ့ လည္ပင္းမွာျဖစ္တဲ့ နာတာရွည္ အာရံုေၾကာေရာဂါျဖစ္တယ္။ ရွားတယ္။ ၾကြက္သားအုပ္စု မတူတာေတြက အတူတူအလုပ္လုပ္လာၾကတယ္။ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ အေၾကာင္း ရွာမရတာ မ်ားတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ တျခားေရာဂါကေန ဆက္ျဖစ္တယ္။ လည္ပင္းလွည့္ရတာ ခက္လာတဲ့အဆင့္ ေရာက္ရင္ Cervical dystonia ေခၚတယ္။ အသက္အရြယ္မေရြး ျဖစ္တယ္။ အေမရိကားမွာ လူ ၁ဝဝဝ မွာ ၃ ေယာက္မက ျဖစ္ၾကတယ္။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ စာရင္းမရလို႔ နည္းတယ္ ထင္ရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုမ်ားတယ္။ အသက္ ၄၁ ႏွစ္မွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုးလို႔ ေတြ႔ရတယ္။


နာတာတူေပမဲ့ Symptoms လကၡဏာေတြ မတူၾကပါ။
• Chin toward shoulder ေမးက ပခံုးဆီ၊ (အမ်ားဆံုး)၊
• Ear toward shoulder နားက ပခံုးဆီ၊
• Chin straight up ေမးက အထက္ေမာ့၊
• Chin straight down ေမးက ေအာက္ငံု႔။
• တခ်ိဳ႕မွာ လည္ပင္းနာတာက ပခံုးဆီအထိနာတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ေခါင္းပါကိုက္ဆယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ အားအင္ကုန္ျပီး ေမာပန္းမယ္။ ၾကာေတာ့ စိတ္ဓါတ္က်လာတတ္တယ္။


ျဖစ္ကာစ သိပ္မဆိုးေသးဘူး။ လည္ပင္းကို လွည့္ရတာက ဆတ္ကနည္း Jerky movements ေခၚတယ္။ သက္သာတဲ့ အေနအထားမွာ အၾကာၾကီး ထားခ်င္လာတယ္။ ၾကာေတာ့ ဆိုးဆိုးလာတယ္။ Involuntary spasm လည္ပင္း ၾကြက္သားေတြက အလိုလို တြန္႔-ဆြဲလာၾကလို႔ျဖစ္တယ္။ လမ္းေလွ်ာက္ခ်ိန္၊ စိတ္ဖိအား မ်ားခ်ိန္ေတြမွာ ပိုဆိုးတယ္။ ၇၅% က လည္ပင္းနာတယ္၊ ၃၃-၄ဝ% က ေခါင္းတုန္တယ္။


စစ္ေဆးနည္းေတြ -
• Blood or urine tests ေသြး-ဆီးစစ္ရင္ toxins ေတြ႔မယ္။
• Magnetic resonance imaging (MRI) ရိုက္ရတယ္။ Tumors အက်ိတ္ရွိရင္ Stroke ရွိရင္ျမင္ရမယ္။
• Electromyography (EMG) နည္းက ၾကြက္သားရဲ႕ လွ်ပ္စစ္စီးတာကို သိေစတယ္။


ကုသနည္းေတြ -
လံုးဝေပ်ာက္ဘို႔ ကုသနည္း မေတြ႔ေသးပါ။ သူ႔ဖါသူ သက္သာ သြားတာလဲ ရွိတယ္။ ဘာလို႔ျဖစ္သလဲ အေသအျခာ မသိသလို ဘာလို႔ သက္သာလဲဆိုတာလဲ မသိပါ။ Treatment ကုသနည္းေတြ -
1. Botulinum toxin type A ေဆးထိုးတာက ပဌမဦးစားေပးကုသနည္းျဖစ္တယ္။
2. Oral medications စားေဆး၊
3. Deep brain stimulation ခြဲစိတ္ျပီး ကရိယာထည့္ထားနည္း၊
4. Selective surgical denervation of nerves ခြဲစိတ္ျပီး ၾကြက္သားနဲ႔ အာရံုေၾကာျဖတ္ေပးနည္း။


(၁) Botulinum toxin နည္းကို အမ်ားဆံုးလုပ္ၾကရတယ္။
Botulinum toxin type A က အသံုးအမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ Presynaptic axon of the motor end plate အာရံုေၾကာကေန Acetylcholine (အက္စီတိုင္ကိုလင္း) ဓါတ္ ထြက္လာမွာကို တားဆီးေပးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Antagonist muscle ၾကြက္သားတမ်ိဳးကို ေလျဖတ္သလို လုပ္ေပးလိုက္တို႔ က်န္တဲ့ Agonist muscle ၾကြက္သားကို ေကာင္းေကာင္း အလုပ္လုပ္ေစႏိုင္တယ္။ ေဆးတခါထိုးထားရင္ ၁၂-၁၆ ပါတ္အထိ သက္သာေနမယ္။ ေဆးအမ်ိဳးအမ်ိဳးရွိေပမဲ့ BOTOX နဲ႔ Dysport ကိုသာ FDA က အသိအမွတ္ျပဳထားတယ္။ ၄-၁၇% ေသာလူနာေတြက Botulinum toxin type A နဲ႔ မရျဖစ္လာလို႔ Botulinum toxin type B (Myobloc) ကို သံုးရတယ္။ အာေခါင္ေျခာက္တာ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ ေဆးထိုးတဲ့ေနရာနာ ၂၈%၊ အစာမ်ိဳရခက္ ၁၁-၄ဝ%၊ အာေခါင္ေျခာက္ ၃၃%၊ အားယုတ္ ၁၇%၊ ေဆးထိုးၾကြက္သား အာနည္း ၅၆%။


(၂) Oral medications စားေဆးေတြ
အရင္တံုးက Dopamine ေဆးကိုသံုးခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြေၾကာင့္ မသံုးေတာ့ဘူး။
1. Anticholinergic agents လူနာ ၅ဝ% သံုးတယ္။
2. Clonazepam လူနာ ၂၁% သံုးတယ္။
3. Benzodiazepines လူနာ ၁၃% သံုးတယ္။
4. Baclofen လူနာ ၁၁% သံုးတယ္။
ျဖစ္စလူနာေတြကို ေဆးအဆ နည္းေပးလို႔ရတယ္။ ေနာက္ပိုင္း မ်ားေပးရတယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ အာေခါင္ေျခာက္၊ အသိတရားခ်ိဳ႕ယြင္း၊ အိပ္ခ်င္၊ မ်က္စိထဲ ႏွစ္ရုပ္ျမင္၊ မ်က္စိေရတိမ္၊ ဆီးအသြားရခက္တာေတြ ျဖစ္တယ္။




• Parkinson's drugs ေဆးေတြျဖစ္တဲ့ Trihexyphenidyl နဲ႔ Benztropine (Cogentin) ကိုအသံုးျပဳႏိုင္တယ္။ Botulinum toxin injections ေဆးထိုးတာနဲ႔တြဲတာ ေကာင္းတယ္။
• Muscle relaxants ၾကြက္သားေပ်ာ့ေဆးလဲသံုးတယ္။ နဲနဲေတာ့ အေထာက္အကူရေစတယ္။ ေဘးထြက္-ဆိုးက်ိဳးေတြ သတိထားရမယ္။ အိပ္ခ်င္၊ ထိန္းမရ၊ အသိတရားနည္းတာေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
• Diazepam (Valium, Diastat), Lorazepam (Ativan), clonazepam (Klonopin) နဲ႔ baclofen (Lioresal) ေဆးေတြကို သံုးတယ္။
• Pain medications အနာသက္သာေဆးေတြကိုလဲ ေသာက္ႏိုင္တယ္။




(၃) Deep brain stimulation ဦးေႏွာက္အတြင္ပိုင္းကို လံႈ႔ေဆာ္ေပးနည္း
Deep brain stimulation ဦးေခါင္းခြဲမွာ အေပါက္ေလးေဖါက္ျပီး၊ ဦးေႏွာက္ထဲကို လွ်ပ္စစ္စီးႏိုင္တဲ့ ဝိုင္ယာေလးတခု ထည့္ရတယ္။ ရင္ပတ္ အေရျပားေအာက္မွာ ဓါတ္ခဲပါ ကရိယာေလးနဲ႔ ဆက္ေပးထားမယ္။ ဦးေႏွာက္အတြင္းထဲက Globus pallidus internus နဲ႔ Subthalamic nucleus ေနရာေတြကို လုပ္ရတယ္။


အေထာက္အကူနည္းေတြ -
• Biofeedback သတိေပးကရိယာ တပ္ထားရတယ္။ တခုခုလြဲရင္ သတိေပးမယ္။ ျပင္လိုက္ရတယ္။
• Stretching and Strengthening exercises ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ရမယ္။ ေခါင္းအေနအထား မွန္ဘို႔ျဖစ္တယ္။
• Neck brace (ေကာ္လာ) အျမဲလိုလို တပ္ထားပါ။
• Stress management techniques စိတ္ဖိအားေလွ်ာ့နည္းေတြ လုပ္ပါ။



Dr. တင့္ေဆြ

No comments:

Post a Comment